Als je aan asbest denkt, denk je waarschijnlijk meteen aan iets gevaarlijks en ongezonds. Toch was asbest vroeger juist een heel populair bouwmateriaal. In de vorige eeuw werd het op grote schaal gebruikt in huizen, kantoren en zelfs scholen. Het was goedkoop, sterk en goed bestand tegen hitte en geluid. Daarom werd het toegepast in daken, muren, vloeren en pijpen. Pas veel later werd duidelijk hoe schadelijk de vezels voor de gezondheid kunnen zijn. Inmiddels is het gebruik van asbest, maar je vindt het nog steeds in veel oude gebouwen terug.
Waarom was asbest vroeger zo populair?
Asbest werd al in de 19e eeuw ontdekt als een bijzonder materiaal met veel handige eigenschappen. Het was goedkoop te winnen en eenvoudig te verwerken in allerlei bouwmaterialen. Vooral de brandwerende werking en de sterke isolatie vielen op. Hierdoor kon je het gebruiken voor daken, schoorstenen, buizen en zelfs vloerbedekking. Ook was het bestand tegen chemicaliën en vocht, waardoor het ideaal leek voor allerlei toepassingen. In de jaren vijftig en zestig groeide de vraag naar asbest enorm. Het werd toen zelfs gezien als het wondermateriaal voor de bouw. Je hoefde je geen zorgen te maken over brandveiligheid, omdat het materiaal moeilijk vlamvatten. Daarnaast ging het lang mee en was het bijna onderhoudsvrij. Pas in de jaren tachtig kwamen de eerste verhalen naar buiten over gezondheidsproblemen door het inademen van asbestvezels.
Hoe werd asbest precies gebruikt in gebouwen?
Je kunt asbest op verschillende plekken in oudere gebouwen tegenkomen. Het werd vaak verwerkt in golfplaten en dakleien voor daken, maar ook in gevelplaten en plafondplaten. Daarnaast zat het in ventilatiekanalen en verwarmingsbuizen vanwege isolerende werking. Ook vloertegels en zelfs sommige kitsoorten bevatten asbest. Het grote voordeel was dat het materiaal stevig was en nauwelijks kapot ging. Dat maakte het een aantrekkelijk alternatief voor duurdere bouwmaterialen. Omdat het lange tijd niet bekend was dat het schadelijk kon zijn, werd het zonder aarzeling in woningen en bedrijven verwerkt. Als je een huis hebt dat gebouwd is voor 1994, dan is de kans groot dat ergens asbest aanwezig is. Daarom is het slim om hier rekening mee te houden als je gaat verbouwen of slopen. Je kunt bijvoorbeeld ervoor kiezen een asbestonderzoek laten uitvoeren voordat je aan de slag gaat.
Waarom is asbest nu verboden?
Asbestvezels zijn klein en licht en kunnen gemakkelijk in de lucht terechtkomen als het materiaal beschadigd raakt. Als je deze vezels inademt, kunnen ze diep in je longen doordringen. Dat kan op de lange termijn ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals longkanker of asbestose. De eerste slachtoffers van asbestziekten waren vaak mensen die jarenlang in fabrieken werkten waar asbest verwerkt werd. Later bleek dat ook bewoners en klussers risico liepen. Daarom besloot de Nederlandse overheid in 1993 om het gebruik van asbest volledig te verbieden in nieuwe gebouwen. Sindsdien is het niet meer toegestaan om materialen met asbest te produceren, verkopen of gebruiken. Maar omdat het zo vaak en op zoveel plekken verwerkt is, blijft het een actueel probleem. Vooral bij oudere woningen is het belangrijk om goed op te letten of er nog asbest aanwezig is en dit veilig te laten verwijderen.
Hoe ga je vandaag de dag veilig om met asbest?
Als je in een oud huist woont of een pand koopt, is het verstandig om na te gaan of er asbest aanwezig is. Zeker als je gaat verbouwen of slopen, is het belangrijk om dit eerst te controleren. Je kunt dit zelf proberen te herkennen, maar vaak is het lastig om met het blote oog te zien. Een gespecialiseerd bedrijf kan een asbestonderzoek uitvoeren en vaststellen of en waar asbest zit. Het verwijderen van asbest is een klus voor professionals. Zij beschikken over de juiste bescherming en technieken om het veilig weg te halen en af te voeren. Zelf asbest verwijderen zonder de juiste kennis en middelen kan gevaarlijk zijn en is in veel gevallen verboden. Laat je daarom goed informeren en schakel altijd een erkend bedrijf in. Zo bescherm je niet alleen jezelf, maar ook de mensen in je omgeving tegen de schadelijke gevolgen van asbest.
Vond je dit een interessant weetje? Dan zijn onze weetjes over yoga of de Nederlandse rivieren misschien ook wel leuk voor jou!
